Osterøy Sogelag
Til medlemene
Kleiveland 15. februar 2016.
Innkalling til årsmøte
Det vert med dette kalla inn til årsmøte i Osterøy Sogelag.
Årsmøtet vert halde i nybygget på Osterøy museum onsdag 9. mars klokka 19.
Sakliste:
- Godkjenning av innkalling – konstituering
- Årsmelding 2015
- Rekneskap 2015
- Val
- Orientering om ulike bokplanar
I samband med årsmøtet kjem historieprofessor John Ragnar Myking. Han kåserer over emnet: «Skråblikk på tilhøvet mellom strilar og bergensarar i historisk perspektiv». Dette er tematikk han har arbeidet mykje med i mange år, frå ulike vinklar. Så dette vert interessant !
Undervegs tek me ei kaffiøkt med litt drøs om ymse planar som er på beddingen.
Vel møtt !
For styret i Osterøy Sogelag
Geir Kleiveland
leiar
Årsmelding 2015 for Osterøy Sogelag
1. Bokutgjevingar og boksal
I 2015 har Osterøy sogelag gjeve ut dei vanlege skriftene men i tillegg kom også ei ny utgåve av turboka vår.
A: «Osterøy til fots»
Me gav ut «Osterøy til fots» fyrste gongen i 2003. Dei 3000 bøkene me trykte då var utselde for 45 år sidan. Mange har spurt etter boka, ikkje minst takka vera Osterøytrimmen som har vore ein god ambassadør for boka. Endeleg i september var ei ny utgåve i sal. Grunnlaget er boka frå 2003, men den nye utgåva er utvida med 5 nye turar, og til dei fleste turane har me fått med flyfoto med rutene innteikna. Dermed vart boka utvida med 45 sider, til 237. Ho har vorte godt motteken, og det er alt selt ca. 420 bøker. Opplaget er 2500 eksemplar, prisen er kr 320.
B: «Tradisjonkalender for Osterøy 2016»
Me gav i november 2015 ut «Tradisjonskalender for Osterøy» for 2016. Dette var den tiande utgåva av kalenderen vår. Opplegget er som før. Me held fast på bilete i svart-kvitt, slik at kalenderen vår får eit annleis preg enn mange andre i denne gata. Opplaget var også dette året 600 eksemplar. Berre ein slump ligg att. Det ser ut som me har vår faste målgruppe. Prisen er kr. 75. Kalender-nemnd var som før: Signe Mjelde Nordås, Grethe Solberg Mjelstad, Elin Bøe Kleiveland, Hild Breivik og Geir Kleiveland.
C: Anna boksal
Salet av andre bøker i 2015 har vore på det jamne. Ættebøkene går det jamt og trutt av. No har me for sal alle ættebøkene som har kome for Osterøy. Det gjeld alle dei tidlegare kommunane Hosanger, Hamre, Bruvik, Haus. Siste tilskotet var oppatt-trykket av Haus-boka i 2013. Til no har me selt ca. 190 bøker av den. Av «Gamalt bygdaliv på Osterøy», også utgjeven i 2013, har me selt ca. 600 eksemplar av.
Elles er det ein del tidlegare utgjevne bøker som er utselde. «Minne og opplevingar» (1990), «Likt og ulikt frå Revheim» (1992), «Gardssoga for Mjedlagardane» (2000) og «Utan heim» (2002) er utselde, og «Bak rattet» (2007) er det berre ei handfull att av.
Av dei 2 banda av Osterøy bygdebok har me no selt ca. 1700 eks av band 1, av band 2 ca. 1300. Også andre bøker sig ut, for ingen av dei vert «forelda». Viktigaste salskanalen vår no er nettbutikken vår. Frå i haust har me avtalt med Rema1000 i Lonevåg om å ha eit stativ med alle bøkene våre utstilte. Det er god erstatning for den tidlegare bokhandelen. Også bokhandelen i Arna er ein god salsplass. Elles har me bøkene våre liggjande i alle daglegvarebutikkane på Osterøy i ein periode før jul.
På husflidsmessa 14.15. november hadde sogelaget eigen stand, og 21.+27. november hadde me salsstand ved butikkane på Valestrand, Lonevåg og Haus + Øyrane torg. Det er ein god måte å koma i kontakt med folk. Til saman vart det selt bøker for vel 29.000 kroner desse helgene.
2. Osterøy i soge og samtid 2015
Sogeskriftet er eit fast innslag i bokfloraen innunder jul. I år kom me med 29. årgangen, som vanleg saman med Osterøy museum. Av innhaldet i år kan nemnast:
Svein Eide skreiv om Strilekrigen i høve 250-årsmarkeringa for dette bondeopprøret. Missnøya med hard skattleggjing fekk det til å renna over for sindige bønder som gjekk til hardhendt åtak på øvrigheita.
Randi Andersen, saman med Lars Mjøs og Aslaug Lønsethagen, presenterte ideane bak økologisk landbruksdrift og korleis Lars og Aslaug dreiv småbruket i Mjøsdalen i ein 20-årssperiode med ei slik alternativ driftsform.
Jan Olav Gatland skreiv ein artikkel om Gunnvor Rundhovde. Ho var oppvaksen på Valestrand og vart ein av dei fremste språkgranskarane i landet.
Segna om tjuvane i Tjuvaberget har mange høyrt, og alle har trudd dette var ei lokal segn. Frode Kleiveland viser at det er ei typisk vandresegn som har same kjernen i Sør-Frankrike!
Frå arkivet har me henta fram det som Martin Raknes, f. 1893, skreiv om oppvekst og bygdeliv på Raknes fyrst på 1900-talet. Materialet hans leverte etterkomarane inn til den nasjonale minnetevlinga i 1981, og no hentar me det interessante stykket fram att i lyset.
I tillegg var det mange andre artiklar som presenterte ulike tema frå fortida.
Opplaget var (som vanleg) 1300 eksemplar. Me har vårt faste publikum, som reknar sogeskriftet som ein del av førjulstradisjonen. Utgåva i år vart på 127 sider, med salspris 150 kroner. Sogeskriftet ligg til sals på alle daglegvarebutikkane på Osterøy, dessutan på bokhandelen i Arna. Skriftstyre: Randi Andersen og Geir Kleiveland.
3. Nytt bokprosjekt
I 2015 har me arbeidt vidare med [det etter kvart langdryge] bokprosjektet «Vegalangs på Osterøy». Dette er tenkt som ei rutebok for folk som vil gjera seg kjende på Osterøy i bil eller på sykkel, med vekt på lokalhistorie langs vegane. Dei aller fleste bidraga frå arbeidsgruppene i dei ulike bygdene er på plass, eit par område eit framleis blanke. Arbeidet med å redigera boka går framover, og planen er å få boka ut før sumaren i 2016.
4. Heimesida
Heimesida til sogelaget er eitt av vindaugo våre mot verda. På sida finn ein oversikt og omtale av alle bøkene og sogeskrifta som er gjevne ut. Dei sogeskrifta som er utselde (1989, 1990 og 1995) ligg no ute i fulltekst, slik at interesserte kan lesa dei på nettet. På heimesida kan ein søkja opp kva utgåve ein finn ulike emne omtala. Meir enn 1500 emneord gjer det lett å finna kvar bestemte emne førekjem. Dessutan er det mange som brukar dei ulike databasane, og gjennom nettbutikken sel me bøker som berre det, for det er mange som er interesserte i lokalhistorie frå Osterøy, særleg er ættebøkene i vinden. Dessutan tilbyr me også bøker frå andre lokale utgjevarar for sal i nettbutikken. Adressa vår: http://osteroy-sogelag.org
5. Slektsgransking
Saman med Osterøy museum har sogelaget avvikla eit kurs i slektsgransking hausten 2015. Kurset har vore innføring i å bruka eit databasert opplegg som er installert på heimesida til sogelaget, webtrees. På møtekveldane har me gått gjennom bruken av dette systemet men òg gått inn på kvar og korleis ein finn fram til aktuelt kjeldemateriale. Deltakarane har lagt inn sine slektningar, men det geniale med opplegget er at ein samstundes får tilgang til andre sine registreringar viss [når!] det viser seg at to personar har felles forfedrar. Og det har mange ! Samstundes har kvar deltakar sitt eige «vindauga» inn til sine slektsgreiner.
Me hadde 4 kveldar i haust og ein avsluttande kveld i februar i år. Til saman var ca. 30 personar innom møtekveldane ein eller fleire gonger og har vore meir eller mindre aktive i å registrera opplysningar. Totalt er det over 40 som har meldt seg interesserte i å delta. Geir Kleiveland leia kurset.
6. Fotoregistrering
Sogelaget var også med på fotoinnsamling, leia av Osterøy museum. Folk møtte på museet med biletalbum og me var med på å skanna bileta og notera ned opplysningar. Det vart avvikla 3 slik kveldar i haust.
7. Økonomi
For 2015 syner rekneskapen at sogelaget har eit bokført driftsoverskot på vel 138.000 kr. Ved årsslutt har laget ca. 410.000 kroner på bankkontoar. Det er pengar som skal brukast til bokutgjevingar i tida frametter.
8. Statsråd-bauta
Etterkomarane etter tidlegare statsråd og stortingsmann Ole M. Mjelde (18651942) vende seg i 2013 til sogelaget om laget ville ta på seg å stå bak ein minnestein over ein av dei mest sentrale politikarane i Noreg i mellomkrigstida. Det sa styret ja til. Etter lang tids om og men kunne me endeleg avduka minnesteinen ved ei tilskiping 10. mai. Mest 100 personar møtte fram. Helge Mjelde, oldebarn av statsråden, orienterte om politikaren Ole M. Mjelde. Haus musikklag spelte, og ordførar Kari Aakre stod føre sjølv avdukinga. Steinen er plassert sentralt i Haus mellom kyrkja og Kiwi-butikken. Tiltaket er finansiert med stønad frå Sparebanken Vest og Lions-klubben, dessutan innsamla midlar mellom etterkomarane etter O.M. Mjelde. Det einaste sure er at me måtte søkja om dispensasjon frå arealplanen for området. Det kosta kr. 14.300, og trass lovnad frå Osterøy kommune om refusjon av dette, er pengane enno ikkje komne, snart eit år etter. Men me håpar.
9. Styret
Styret i Osterøy Sogelag har vore slik samansett i 2015:
Leiar:Geir Kleiveland
Nestleiar:Rune Revheim
Kassastyrar:Håkon Aasheim
Skrivar:Leiv Mæhle
Styremedlemer: Hild Breivik
Berge Borge
Varamedlemer: Kåre Flesland
Ole Johan Faugstad
Osterøy Sogelag har no 85 medlemer.